Wszawica – profilaktyka i zwalczanie
Wszawica głowowa jest wywołana przez pasożyta – wesz głowową mającą długość 2-3 mm, koloru brudno-białego lub szarego, który może stać się jaśniejszy lub ciemniejszy zależnie od koloru włosów człowieka. Żyje na owłosionej skórze głowy człowieka, żywiąc się jego krwią. Dorosła samiczka składa od 3 do 8 jajeczek dziennie zwanych gnidami, które przylegają mocno do włosów dzięki substancji klejącej. Z tych jajeczek w ciągu 6-7 dni wykluwa się larwa, która przeradza się
w dorosłego osobnika w ciągu 17-18 dni.
Wszy odżywiają się krwią żywiciela, ślina pasożyta wprowadzona do skóry podczas ukłucia wywołuje silny świąd oraz odczyn zapalny. W wyniku drapania może dochodzić do wtórnego zakażenia bakteryjnego.
Wszawica jest rozpowszechniona we wszystkich krajach świata. Wszawica głowowa to powszechny problem, który nie jest wyłącznie oznaką braku higieny. Każdy może nabawić się wszawicy, a szczególnie podatne są dzieci i młodzież, które przebywają w skupiskach (żłobek, przedszkole, szkoła itp.)

Objawy wszawicy:
- zazwyczaj wszy zauważa się gdy pojawia się dokuczliwy świąd skóry owłosionej
części głowy
- widoczne gnidy czyli jajeczka pasożyta
- zakażenia wtórne powstałe na skutek drapania i uszkodzenia naskórka (strupy)
- powiększone węzły chłonne


Miejsca, w których najczęściej gnieżdżą się wszy to kark, skronie i za uszami.
Na włosach mogą być obecne tylko jajeczka (gnidy), które wyglądają jak malutkie (około1mm) białe lub szare „skorupki”, przyklejone silnie do włosów i trudno je oderwać od włosa. Aby je zobaczyć, trzeba podnieść włosy ruchem „pod prąd”
i pozwolić im bardzo powoli opadać obserwując jednocześnie bardzo dokładnie.
Zdarza się, że gnidy mylone są z łupieżem, ale można to łatwo sprawdzić. Łupież (białe płatki) łatwo spada z włosów natomiast gnidy są silnie przyklejone do włosów
i trudno je od nich oderwać.
Zwalczanie:
W przypadku zauważenia jaj pasożytów (gnid) na włosach lub wszy we włosach (przy skórze) należy zastosować dostępne w aptekach preparaty, które skutecznie likwidują pasożyty i ich jaja. W obecnej dobie występujące w sprzedaży środki zwalczające wszawicę są wysoko skuteczne. W sytuacji wystąpienia wszawicy
u dziecka, kuracji powinni się poddać wszyscy domownicy. Należy pamiętać, że w przypadku wystąpienia wszawicy u jednego z członków rodziny, kurację przeprowadzamy u wszystkich domowników.
Bieliznę pościelową, ręczniki, odzież (mogą być w nich insekty i jajeczka) wyprać w temperaturze min. 55° przez 20minut i wyprasować gorącym żelazkiem.
W przypadku podejrzenia zakażenia wszawicą podczas pobytu w przedszkolu czy szkole należy poinformować o powyższej sytuacji pielęgniarkę szkolną lub wychowawcę. Dzieci, u których została stwierdzona wszawica nie powinny uczęszczać do przedszkola czy szkoły do czasu zlikwidowania insektów.
Stanowisko Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczące profilaktyki
i zwalczania wszawicy
Występowanie wszawicy wśród dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym nasila się
w okresie wakacyjnym przede wszystkim wśród dzieci młodszych, które nie posiadają jeszcze umiejętności samodzielnego dbania o higienę osobistą. Przebywanie osób
w skupiskach podczas wyjazdów, w tym także wspólne przebywanie, zabawa
i wypoczynek sprzyjają rozprzestrzenianiu się wszawicy.
Wskazania profilaktyczne dla rodziców i dzieci (również przed wyjazdem na zorganizowane formy wypoczynku np. kolonie, obozy zielone szkoły itp. lub internatu, sanatorium itp.)
- związywanie długich włosów lub krótkie fryzury ułatwiające pielęgnację skóry głowy i włosów,
- posiadanie i używanie wyłącznie osobistych przyborów higienicznych do
pielęgnacji skóry i włosów
- codzienne czesanie i szczotkowanie włosów,
- mycie skóry głowy i włosów w miarę potrzeb (nie rzadziej niż raz w tygodniu),
- wyposażenie dzieci w środki higieniczne takie jak szampony z odżywką ułatwiające
rozczesywanie i wyczesywanie włosów,
- po powrocie do domu systematyczne sprawdzanie czystości głowy i włosów oraz
systematyczne kontrole w okresie uczęszczania dziecka do przedszkola, szkoły lub
pobytu w internacie, sanatorium itp..